Isolatiemaatregelen hoek- en tussenappartement jaren 50
De appartementen uit de jaren ’50 worden gekenmerkt door een sobere en doelmatige bouwstijl: gemetseld met bakstenen, met relatief kleine kozijnen.
Kenmerken van deze woningen
- Geen standaard manier van bouwen, of slechts in beperkte mate
- Traditionele bouw met baksteen
- Hellend dak met soms een functie als bergruimte of plat dak
In de referentiesituatie gaan we uit van een ongeïsoleerd appartement met natuurlijke toe- en afvoer.

Toelichting bij deze afbeelding
Verschillende maatregelenpaketten voor het hoek- en tussenappartement
Voor het tussenappartement geldt een strengere eis aan de netto-warmtebehoefte dan bij het hoek- en bovenappartement. Dit komt door een andere compactheid (verhouding verliesoppervlak en gebruiksoppervlak). Het hoekappartement heeft namelijk een kopgevel en daarmee meer verliesoppervlak dan het tussenappartement. In dit voorbeeld is het gebruiksoppervlak van het hoekappartement groter dan van het tussenappartement. Daarom zijn er voor het hoek- en het tussenappartement verschillende maatregelenpakketten vastgesteld.
Bouwdeel huis | Eigenschappen | Specificaties |
---|---|---|
Begane grondvloer | ongeïsoleerde vloer | Rc = 0,33 m²K/W |
Vloer boven bergingen | ongeïsoleerde vloer | Rc = 0,33 m²K/W |
Voor- achtergevel | ongeïsoleerde spouwmuur | Rc = 0,35 m²K/W |
Kopgevel | ongeïsoleerde spouwmuur | Rc = 0,35 m²K/W |
Wand naar trappenhuis | geen isolatie, geen spouw | Rc = 0,19 m²K/W |
Hellend dak | isolatie onbekend | Rc = 0,35 m²K/W |
Ramen | conventioneel dubbel glas enkel glas t.p.v. klepramen | Uw = 2,90 W/m²K Uw = 5,10 W/m²K |
Voor- en balkondeur | ongeïsoleerde deur | Ud = 3,40 W/m²K |
Infiltratie | matige kier- en naaddichting | Hoek:qv;10 = 2,10 dm3/s.m² Tussen:qv;10 = 1,50 dm3/s.m² |
Ventilatiesysteem | natuurlijke toe- en afvoer | systeem A1 |
Hoek/boven-appartement | Huidige netto-warmtebehoefte 237 kWh/m² | Standaard ≤ 74 kWh/m² |
Tussenappartement | Huidige netto-warmtebehoefte 167 kWh/m² | Standaard ≤ 45 kWh/m² |
3 maatregelenpakketten om te voldoen aan de Standaard
Er zijn 3 verschillende maatregelenpakketten voor het hoek- en tussenappartement jaren 50 om aan de Standaard te voldoen. Elk pakket wordt hieronder kort beschreven. In de schema's vind je een overzicht van het bouwdeel, de huidige situatie en de aanvullende maatregelen. Je ziet per bouwdeel de huidige situatie en de maatregelen die nodig zijn om aan de Standaard te voldoen.
Maatregelenpakket 1 hoek/bovenappartement
In dit maatregelenpakket isoleer je de spouwmuur en het hellende dak. Daarnaast vervang je het dubbel glas door HR++-glas. Er is gekozen voor een ventilatiesysteem met natuurlijke toevoer via zelfregelende roosters (zr-roosters) en mechanische afvoer met CO2-sturing in de woonkamer en hoofdslaapkamer. In combinatie met een aanscherping van de luchtdichtheid voldoet de woning aan de Standaard voor woningisolatie.
Bouwdeel | Huidige situatie | Maatregelen | Specificatie |
---|---|---|---|
Ramen | conventioneel dubbel glas enkel glas t.p.v. klepramen | overal HR++-glas inclusief klepramen | Uw = 1,80 W/m²K |
Hellend dak | isolatie onbekend | dakisolatie 270 mm aan buitenzijde, nieuw isolatie van EPS of PIR | Rc = 6,30 m²K/W |
Voor- en achtergevel | ongeïsoleerde spouwmuur | na-isolatie spouwmuur 50 mm (PS-parels, wol, PUR) | Rc = 1,47 m²K/W |
Wand naar trappenhuis | geen isolatie, geen spouw | geïsoleerde voorzetwand 60 mm (bv. Metal-Stud-wand met 60 minerale wol; met een PIR-plaat kan dezelfde Rc-waarde met een dunnere dikte worden behaald) | Rc = 1,69 m²K/W |
Infiltratie | matige kier- en naaddichting | verbeteren kier- en naaddichting: bij aanbrengen isolatie, tochtband kozijnen, afdichten doorvoeringen in dak (gebruik manchetten), kier- en naden t.p.v. woningscheidende wand/meterkast | qv;10;ref ≤ 0,49 dm3/s.m² |
Ventilatiesysteem | natuurlijke toe- en afvoer | Natuurlijke toevoer (zr-roosters) en mechanische afvoer met CO2-meting in woonkamer en hoofdslaapkamer | systeem C4c |
Hoek/bovenappartement | Netto-warmtebehoefte na maatregelen 72 kWh/m² | Standaard ≤ 74 kWh/m² |
Maatregelenpakket 2 hoek/bovenappartement
De isolatiemaatregelen komen overeen met het eerste pakket. In dit pakket is gekozen voor een ander ventilatiesysteem. Een decentrale WTW-unit in de woonkamer en natuurlijke toevoer en mechanische afvoer in de overige ruimten.
Bouwdeel | Huidige situatie | Maatregelen | Specificatie |
---|---|---|---|
Ramen | conventioneel dubbel glas enkel glas t.p.v. klepramen | overal HR++-glas, inclusief klepramen | Uw = 1,80 W/m²K |
Hellend dak | isolatie onbekend | dakisolatie 270 mm aan buitenzijde, nieuw isolatie van EPS of PIR | Rc = 6,30 m²K/W |
Voor- en achtergevel | ongeïsoleerde spouwmuur | na-isolatie spouwmuur 50 mm (PS-parels, wol, PUR) | Rc = 1,47 m²K/W |
Wand naar trappenhuis | geen isolatie, geen spouw | geïsoleerde voorzetwand 60 mm (bv. Metal-Stud wand met 60 minerale wol, met een PIR-plaat kan dezelfde Rc-waarde met een dunnere dikte worden behaald) | Rc = 1,69 m²K/W |
Infiltratie | matige kier- en naaddichting | verbeteren kier- en naaddichting: bij aanbrengen isolatie, tochtband kozijnen, afdichten doorvoeringen in dak (gebruik manchetten), kier- en naden t.p.v. woningscheidende wand/meterkast | qv;10;ref ≤ 0,49 dm3/s.m² |
Ventilatiesysteem | natuurlijke toe- en afvoer | gecombineerd systeem: decentrale WTW in woonkamer en natuurlijke toevoer (zr-roosters) en mechanische afvoer in overige ruimten | systeem E1 en C2a |
Hoek/bovenappartement | Netto-warmtebehoefte na maatregelen 71 kWh/m² | Standaard ≤ 74 kWh/m² |
Maatregelenpakket 3 tussenappartement
Voor het tussenappartement geldt een strengere eis aan de netto-warmtebehoefte dan bij het hoekappartement. Om de netto-warmtebehoefte te verlagen is er gekozen voor de combinatie gebalanceerde ventilatie met WTW en triple glas. Voor het triple glas is er gerekend met een aangescherpte U-waarde. Om de correcte waarden van de warmtebehoefte terug te kunnen zien op het Energielabel is voor het triple glas een BCRG-verklaring nodig. In combinatie met een geïsoleerde voorzetwand bij het trappenhuis en verbeterde luchtdichtheid voldoet dit appartement aan de ‘Standaard voor woningisolatie’.
Bouwdeel | Huidige situatie | Maatregelen | Specificatie |
---|---|---|---|
Ramen | conventioneel dubbel glas enkel glas t.p.v. klepramen | overal triple glas in nieuwe kunststofkozijnen (met BCRG-kwaliteitsverklaring) m.u.v. deuren | Uw = 1,80 W/m²K |
Voor- en achtergevel | ongeïsoleerde spouwmuur | na-isolatie spouwmuur 50 mm (PS-parels, wol, PUR) | Rc = 1,47 m²K/W |
Wand naar trappenhuis | geen isolatie, geen spouw | geïsoleerde voorzetwand 60 mm (bv. Metal-Stud-wand met 60 minerale wol, met een PIR-plaat kan dezelfde Rc-waarde met een dunnere dikte worden behaald) | Rc = 1,69 m²K/W |
Voordeur | ongeïsoleerde deur | geïsoleerde deur | Ud = 2,00 W/m²K |
Infiltratie | matige kier- en naaddichting | verbeteren kier- en naaddichting: bij aanbrengen isolatie, tochtband kozijnen, afdichten doorvoeringen (gebruik manchetten), kier- en naden t.p.v. woningscheidende wand/meterkast | qv;10;ref ≤ 0,35 dm3/s.m² |
Ventilatiesysteem | natuurlijke toe- en afvoer | gebalanceerde ventilatie met WTW | systeem D2 |
Tussenappartement | Netto-warmtebehoefte na maatregelen 44 kWh/m² | Standaard ≤ 45 kWh/m² |