Toegankelijkheidslinks Ga naar de hoofdinhoud
NPLW logo
Helpdesk

Landelijke werkwijze natuurvriendelijk isoleren van start

Kamerbrief
28 mei 2024

Woningeigenaren kunnen zonder ecologisch onderzoek en een omgevingsvergunning hun woning laten isoleren door een isolatiebedrijf dat natuurvriendelijk isoleert. Dat heeft het Kabinet op 28 mei laten weten aan de Tweede Kamer. Op de lange termijn werken gemeenten en provincies toe naar een soortenmanagementplan (SMP). Daarmee kunnen gemeenten een omgevingsvergunning aanvragen bij de provincie, waar onder andere woningeigenaren dan gebruik van kunnen maken.

Luchtopname van een woonwijk met hoog- en laagbouw en bomen in herfsttooi
Toelichting bij deze afbeelding
Hoog- en laagbouw in de wijken Zwanenveld en Lankforst-Noord, onderdeel van proeftuin Nijmegen Dukenburg. Foto: Kick Smeets

Bij na-isolatie van huizen en gebouwen moet je rekening houden met de aanwezigheid van beschermde diersoorten. Dat staat in de Omgevingswet (voorheen de Wet Natuurbescherming). Het is verboden om beschermde dieren zoals vleermuizen, gierzwaluwen en huismussen onnodig te verstoren of te doden. Met de nieuwe werkwijze natuurvriendelijk isoleren (NVI) kunnen isolatiewerkzaamheden in samenhang met de bescherming van de diersoorten, doorgaan. Inmiddels zijn er met het Interprovinciaal Overleg (IPO), de provincies en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) afspraken gemaakt over het werken met natuurvriendelijk isoleren.

De werkwijze NVI geldt maximaal 3 jaar, totdat gemeentelijke SMP’s gestart zijn en er minimaal begonnen is met het onderzoek voor een SMP, zodat er tijdelijk met een ontheffing via de zogeheten pre-SMP kan worden gewerkt. In de tussentijd wordt de NVI-werkwijze geformaliseerd in een landelijke gedragscode.

Innovatieve methoden

Daarnaast wordt onderzoek gedaan naar innovatieve onderzoeksmethoden om (verblijven van) beschermde diersoorten in de spouwmuur op te sporen, zoals de eDNA-methodiek. Het innovatieve spoor blijft ook onder het (pre)SMP een belangrijk instrument. Ook bij het (pre)SMP geldt namelijk dat er natuurvriendelijk geïsoleerd moet worden als niet kan worden uitgesloten dat er verblijfplaatsen in de woning of het gebouw aanwezig zijn.

Aanpak korte termijn:

1. Landelijke lijn Natuurvriendelijk Isoleren door isolatiebedrijven onder de volgende randvoorwaarden:

  • Maximum percentage van 6% per CBS-buurt;
  • Gebruik van meldingsapplicatie;
  • Compensatieopgave (realiseren van alternatieve verblijfplaatsen) op gemeenteniveau.

2. Innovatieve methoden verkennen, onderzoeken en valideren zoals eDNA

Aanpak (middel)lange termijn:

Opstellen soortenmanagementplan (SMP):

Provincies verlenen gemeenten op basis van gemeentebreed ecologisch onderzoek een gebiedsgerichte vergunning. Het SMP zorgt voor:

  • een bescherming van de aanwezige beschermde diersoorten op de lange termijn;
  • versnelling en versimpeling in de verduurzamings- en bouwopgave te opzichte van de huidige situatie.

Werken met een SMP

In de tussentijd werken gemeenten aan een lange termijn oplossing: een definitieve werkwijze met een soortenmanagementplan (SMP). Een SMP houdt in dat een gemeente op basis van uitgebreid ecologisch onderzoek, een biodiversiteitsplan maakt. Zo’n plan kan gelden voor een heel gebied, bijvoorbeeld voor een hele gemeente. De provincie moet zo’n SMP beoordelen en geeft hiervoor een omgevingsvergunning. Daarmee is individueel ecologisch onderzoek en een aanvraag voor een omgevingsvergunning door woningeigenaren niet meer nodig.

In december 2023 heeft het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) een regeling opengesteld van € 54 miljoen voor het tot stand komen van SMP’s binnen gemeenten en ondersteuning van provincies. Een 2e tranche volgt in 2024. Zie de Regeling specifieke uitkering versnelling natuurinclusief isoleren voor meer informatie.

De afspraken over natuurvriendelijk isoleren zijn gemaakt door de ministeries van BZK en Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, het IPO, de provincies en de VNG.
 

Meer informatie

Relevant nieuws

Lage flat met 2 verdiepingen en 2 oudere vrouwen met een rollator
Kamerbrief Subsidie
Noodfonds Energie in april open voor kwetsbare huishoudens met hoge energierekening

Het Kabinet gaat kwetsbare huishoudens met een hoge energierekening ondersteunen met het Noodfonds Energie. Naar verwachting kunnen zij in de week van 21 april een aanvraag indienen. Uiterlijk een week van tevoren maakt stichting Tijdelijk Noodfonds Energie (TNE) bekend wanneer het loket opengaat. Voor het eerst komen ook huishoudens met een blokaansluiting in aanmerking voor steun uit het fonds. Dat schreef staatssecretaris Jurgen Nobel (Participatie en Integratie) op 4 april aan de Tweede Kamer.

06-04-2025
Noodfonds Energie in april open voor kwetsbare huishoudens met hoge energierekening
Portret Mona Keijzer
Kamerbrief
Uitwerking eisen energieprestatie voor huurwoningen en utiliteitsgebouwen

Minister Mona Keijzer heeft minimumeisen uitgewerkt voor de energieprestatie van huurwoningen en utiliteitsgebouwen zoals scholen en kantoren. Eigenaren van huurwoningen met een energielabel E, F of G moeten hun pand uiterlijk op 1 januari 2029 verduurzamen naar minimaal energielabel D. De eisen zijn een uitwerking van de in 2022 aangekondigde uitfasering van de slechtste energielabels. Bewoners en gebruikers van woningen en gebouwen krijgen hierdoor een lagere energierekening, terwijl eigenaren de waarde van het gebouw verhogen.

07-03-2025
Uitwerking eisen energieprestatie voor huurwoningen en utiliteitsgebouwen
Kamerbrief
eDNA-methode toegestaan voor onderzoek naar vleermuizen bij spouwmuurisolatie

Het isoleren van spouwmuren kan voortaan makkelijker dankzij de innovatieve onderzoeksmethode eDNA. Vanaf 7 maart is deze methode als erkende maatregel opgenomen in de zogeheten Omgevingsregeling. Met de eDNA-methode kunnen isolatiebedrijven op een effectievere manier aantonen of vleermuizen in de spouwmuren aanwezig zijn. De minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening en de staatssecretaris van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur schrijven dit in de Kamerbrief 'verduurzaming gebouwde omgeving', die vandaag naar de Tweede Kamer is gestuurd.

07-03-2025
eDNA-methode toegestaan voor onderzoek naar vleermuizen bij spouwmuurisolatie
Bekijk alle nieuwsberichten