Meer woningen verduurzamen door gezamenlijke SpUk LAI-aanpak in provincie Utrecht

Het eerste project van het EDC, ondersteund door het Programma verbouwstromen, is het gezamenlijke aanbestedingstraject vanuit de NIP-gelden: ‘Meerjarig collectief ontzorgen’. Het doel: alle slechtgeïsoleerde woningen (DEFGH-labels of 2 slecht geïsoleerde bouwdelen) isoleren. Kim: “De organisatie ‘Winst uit je woning’ won de aanbesteding en helpt huiseigenaren de komende 4 tot 6 jaar hun woningen te isoleren.

Met Winst uit je Woning is afgesproken dat 60% van de opdrachtwaarde naar de basisdienstverlening gaat: ontzorging. Denk hierbij aan technisch advies met een huisbezoek, een adviesrapport, offertes voor isolatiemaatregelen, financieringsuitleg, subsidiehulp en koppeling met uitvoerders. De andere 40% gaat naar ontwikkelingen en innovaties, zoals het verbeteren van het individuele bespaarplan naar volledig aardgasvrij, de Investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing (ISDE) voorschieten of een inkomenstoets organiseren. Vaak krijg je als uitvragende partij een offerte en moet je extra betalen voor maatwerk. Om meerjarig te ontzorgen, waarbij je leert van je ervaringen, moeten we die 40% later in kunnen vullen.” Jaklien: “Deze NIP-deal hadden we als individuele gemeente niet gekregen. De opdrachtnemer gaat nu veel meer doen, door onze krachtige aanbesteding.”

Aan dit project doen vanuit de 1e NIP-tranche van de Specifieke Uitkering (SpUk) Lokale Aanpak Isolatie (LAI) 14 gemeenten mee. 6 andere gemeenten zijn geïnteresseerd om mee te doen aan de 2e tranche van de SpUk LAI. Jaklien: “In de 2e tranche kunnen we met de extra middelen meer bewoners helpen en de dienstverlening uitbreiden. Door bijvoorbeeld het gebruik van biobased isolatiematerialen te stimuleren en meer budget en mogelijkheden in te zetten voor doe-het-zelvers en vve’s. De wijze waarop, bedenken we met elkaar. Juist door het rechtstreekse contact met Winst uit je Woning en het innovatiebudget, komen we tot een uitvoerbaar plan.”

De klantreis van Winst uit je Woning start bij de energieadviseurs. Kim: “De adviseurs komen langs bij de inwoners, en na 5 dagen ontvangt de woningeigenaar een bespaarplan inclusief offertes. Zodra een offerte is geaccordeerd, gaat de uitvoerder van de isolatiemaatregel op pad. Er zijn 3 doelgroepen. Doelgroep 1 en 2 krijgen gratis advies en moeten voldoen aan alle voorwaarden van de SpUk LAI. Een voorbeeld is dat hun huis een WOZ-waarde heeft onder het gemeentelijk gemiddelde of onder de Nationale Hypotheek Garantie (NHG)-grens 2024.

Wat doelgroep 1 onderscheidt van doelgroep 2 is het inkomen. Doelgroep 1 heeft een inkomen onder 120-130% van het sociaal minimum. Veel gemeenten kozen voor de doelgroep die ook de eenmalige energietoeslag heeft ontvangen in 2022 of 2023. Doelgroep 1 ontvangt een gratis isolatiemaatregel ter waarde van € 3.000 tot € 4.000, afhankelijk van de gemeente. Als ze de offerte accorderen, vragen ze daarmee automatisch de subsidie aan. Deze wordt met de factuur verrekend waardoor ze niets hoeven voor te schieten. Doelgroep 2 ontvangt een subsidie van € 750 van de gemeente en als deze doelgroep kiest voor 2 maatregelen krijgen ze € 1.250 extra subsidie van de provincie Utrecht. Dus het totaalbedrag aan subsidie is € 750 of € 2.000. Dit mag worden gestapeld met de landelijke ISDE-subsidie.

Voor doelgroep 3 (met een hogere woningwaarde) kost het advies € 29. Verder krijgen ze dezelfde bespaarhulp, maar ze krijgen niet de extra gemeentelijke subsidies (die doelgroep 1 en 2 krijgen). Tot slot kunnen inwoners zelf hun dak van binnenuit isoleren en is er een declaratieroute voor mensen (uit doelgroep 1, 2 en 3) die zelf een leverancier (die aan de eisen voldoet) hebben gevonden. Via de declaratieroute ontvangen doelgroep 1 en 2 dezelfde subsidie(s).”

Gemeenten moeten vaak dezelfde taken in dezelfde periode doen, zoals het warmteprogramma opstellen en het inzetten van de NIP- en energiearmoedegelden. Johan: “Het is niet te doen om als gemeente alle regelingen zelf op te zetten. In plaats van naar elkaar te kijken en ideeën over te nemen, organiseren we nieuwe acties vanaf het begin samen binnen het EDC. Zo krijgen inwoners van de verschillende gemeenten ook vergelijkbare regelingen.” Kim: “Iedere gemeente bepaalt per project of ze in wil stappen en het EDC mandaat geven om het uit te voeren.” Jaklien: “Deze weg duurt misschien iets langer, maar de kwaliteit van de dienstverlening is hoger. Met het extra geld dat de provincie Utrecht beschikbaar heeft gesteld en de gezamenlijke aanbesteding kunnen we wel 2 tot 3 keer meer woningen isoleren dan de door het Rijk gestelde ondergrens.” De provincie Utrecht financiert de gezamenlijke organisatie van het EDC. Volgend jaar betalen de gemeenten samen 20% van deze organisatie.

De gemeente Soest telt 47.685 inwoners en omvat een oppervlakte van 46 km2. De gemeente heeft 21.202 woningen. 64,4% is een koopwoning, 21,7% is een corporatiewoning en 13,9% is een particuliere huurwoning. Voor ongeveer 460 koopwoningen is NIP-subsidie uit de eerste tranche beschikbaar. Hiervan krijgen 150 woningen een gratis isolatiemaatregel aangeboden, omdat deze huishoudens tot de meest kwetsbare groep horen, met (risico op) energiearmoede. In 2022 en 2023 ontvingen 1807 huishoudens de eenmalige energietoeslag. Het totaal aantal woningen dat aan de NIP-eisen voldoet is 1.600, hiervan maken er 1.000 onderdeel uit van 165 vve’s.

De gemeente Wijk bij Duurstede telt 23.953 inwoners en omvat een oppervlakte van 50 km2. De gemeente heeft 20.200 woningen. 70,6% is een koopwoning, 21,7% is een corporatiewoning en 7,6% is een particuliere huurwoning. Voor ongeveer 300 koopwoningen is NIP-subsidie uit de 1e tranche beschikbaar. Doelgroep 2 kan € 750 van de gemeente krijgen. Doelgroep 1 bestaat in totaal uit 40 huishoudens. Zij krijgen een gratis isolatiemaatregel aangeboden, omdat zij in 2022 en/of 2023 de eenmalige energietoeslag ontvingen. Het totaal aantal woningen dat aan de NIP-eisen voldoet is 1.800. Zij maken geen onderdeel uit van een vve.

De deelnemende gemeenten aan het EDC zijn: Amersfoort, Baarn, De Bilt, Bunnik, Bunschoten, Eemnes, Houten, IJsselstein, Leusden, Lopik, Montfoort, Nieuwegein, Oudewater, Renswoude, Rhenen, De Ronde Venen, Stichtse Vecht, Soest, Utrechtse Heuvelrug, Veenendaal, Vijfheerenlanden, Wijk bij Duurstede, Woerden, Woudenberg en Zeist.

• Provincie en gemeenten werken samen om woningen te verduurzamen | Provincie Utrecht

Vragen over het project? Mail Kim Kiszelnik, kim.kiszelnik@provincie-utrecht.nl, Jaklien Vlasblom, j.vlasblom@wijkbijduurstede.nl, Johan Simon, j.simon@soest.nl of het Energie Diensten Centrum, edc@provincie-utrecht.nl