Toegankelijkheidslinks Ga naar de hoofdinhoud
NPLW logo
Helpdesk

Purmerend door flexibele aanpak voorop in aardgasvrije wijken

15 maart 2024

Gemeente Purmerend is een pionier in Nederland als het gaat om het aardgasvrij maken van particuliere woningen. Dit succes is deels te danken aan het warmtenet van Stadsverwarming Purmerend (SVP), dat al 75% van de woningen in Purmerend heeft aangesloten. Onlangs startte de gemeente met het 2e blok van de proeftuin Aardgasvrij in de wijk Overwhere-Zuid (248 woningen). Programmamanager Jaspert Verplanke vertelt wat Purmerend zo succesvol maakt.

Gemeente
Purmerend
Inwoners gemeente
95.168
Opengebroken straat met aan weerszijden geschakelde woningen

Jaspert Verplanke is programmamanager duurzaamheid en energietransitie bij gemeente Purmerend. Hij is betrokken bij het project sinds de gemeente een aanvraag indiende om deel te nemen aan het Programma Aardgasvrije Wijken, dat op 1 januari 2023 is opgegaan in het Nationaal Programma Lokale Warmtetransitie. In de media is er veel aandacht voor warmtenetten die vertraging oplopen of te weinig van de grond komen. Belemmeringen en uitdagingen ervaart Purmerend ook, maar de gemeente boekt toch elke keer voortgang.

Verplanke probeert het succes van Purmerend te verklaren. “Toen we in 2017 in Purmerend startten met de energietransitie wist niemand wat ons te wachten stond. We hebben toen besloten om de beleids- en uitvoeringsteams bij elkaar te houden, in tegenstelling tot de gescheiden aanpak die ik vaak bij andere overheden. Dit stelde ons in staat om praktisch te blijven en obstakels die we tegenkwamen direct om te zetten in beleidsmaatregelen."

Slim omgaan met subsidies

Bij de energietransitie staan bewoners veel veranderingen te wachten. Purmerend probeert hen zoveel mogelijk te ontzorgen. "We hebben het hele proces, inclusief betalingen, gedetailleerd uitgewerkt." Als proeftuin ontving Purmerend €7,4 miljoen subsidie van het toenmalige Programma Aardgasvrije Wijken (PAW). De beschikbare “pot geld” voor de proeftuin wordt aangevuld met de Investeringssubsidie Duurzame Energie en Energiebesparing (ISDE), de Warmtenetten Investeringssubsidie (WIS) en de Stimulering Aardgasvrij Huurders (SAH). Verplanke: “Zolang er middelen beschikbaar zijn, gaan wij door met de energietransitie in Purmerend.”

“Energietransitie om de bewoner heen organiseren”

Purmerend streeft ernaar de transitie voor bewoners zo eenvoudig en flexibel mogelijk te maken. Dit noemt Verplanke "de energietransitie rondom bewoners organiseren”. Op verzoek van bewoners werden de werkzaamheden in een bepaalde woning een half jaar eerder uitgevoerd, ook al was die straat nog niet aan de beurt. Deze bewoners verwachtten namelijk een kind en wilden geen werkzaamheden in hun huis hebben tijdens die eerste fase.

Purmerend kiest voor een buurtaanpak: ze werken vanuit een gehuurd huis in de wijk, dicht bij de bewoners. "Bewoners hoeven niet naar het stadhuis te komen als ze vragen hebben. Door in de wijk zelf te werken zijn we benaderbaar en maken we deel uit van de gemeenschap."

Advies

Verplanke heeft een eenvoudig advies voor iedereen die te maken heeft met uitdagingen in de energietransitie. "We hebben geluk gehad dat we een warmtebron hadden en dat we als proeftuin werden aangewezen. Maar tegen anderen wil ik zeggen: begin gewoon. Ontwikkel je eigen leercurve. Kom langs in Purmerend om te zien hoe we het doen. Iedereen is welkom."

Wil jij langsgaan in Purmerend om de lokale energietransitie met eigen ogen te zien? Neem contact op met Jaspert Verplanke via +31 299 41 16 77, +31 6 10 95 5517 of jp.verplanke@purmerend.nl

Relevante praktijkvoorbeelden

Witte galerijflat in groene omgeving (flatgebouw Lieven de Key)
“Riothermie is op veel plekken inzetbaar”

In Amsterdam-Noord willen Woonstichting Lieven de Key, Firan en Waternet ruim 600 sociale huurwoningen aansluiten op een zeerlagetemperatuurnet. De bron voor het warmtenet is riothermie: restwarmte uit rioolwater. Als alles meezit, gaat in het najaar de schep de grond in. “Het is mooi om te laten zien dat bepaalde alternatieven voor gas echt mogelijk zijn.”

10-03-2025
“Riothermie is op veel plekken inzetbaar”
Man die isolatiemateriaal aanbrengt en vastzet met een boor
Pijnacker-Nootdorp isoleert volop met eigen subsidieregeling

In Pijnacker-Nootdorp maken inwoners sinds 1,5 jaar volop gebruik van de middelen uit de Specifieke Uitkering Lokale Aanpak Isolatie (SpUk LAI). De gemeente heeft voor de isolatieopgave een eigen subsidieregeling ontwikkeld. Laagdrempelig, pragmatisch en ruimhartig. Opsteller Daniëlle van der Hoorn: ‘Ik moet er niet aan denken om zo’n subsidieregeling uit te besteden.’

12-02-2025
Pijnacker-Nootdorp isoleert volop met eigen subsidieregeling
Woonwijk en straat met flats in de achtergrond
Bewoners Watergraafsmeer bouwen aan duurzame buurtwarmte

In de Amsterdamse wijk Middenmeer wil een bewonersinitiatief de restwarmte van datacenters van het Science Park gebruiken om 5.000 woningen te verwarmen. Daarom richtten ze de buurtcoöperatie MeerEnergie op. Samen met de gemeente Amsterdam en Firan werkt MeerEnergie aan de toekomst van hun (buurt)energievoorziening.

11-02-2025
Bewoners Watergraafsmeer bouwen aan duurzame buurtwarmte
Bekijk alle praktijkvoorbeelden