Energiewet
De Energiewet vervangt de huidige Elektriciteitswet 1998 en de Gaswet. Het wetsvoorstel voegt de regels voor het transport en de levering van gas en elektriciteit in Nederland bij elkaar. Daarnaast zijn de Europese regels voor gas en elektriciteit hierin opgenomen. Verder staan er bepalingen in voor de transitie naar schonere en hernieuwbare energiebronnen.
De Energiewet is op 4 juni 2024 aangenomen door de Tweede Kamer. Op 10 december heeft de Eerste Kamer ermee ingestemd. Pas na publicatie in de Staatscourant is de nieuwe wet van kracht.
Met de nieuwe regelgeving worden energieconsumenten beter beschermd, komen er meer mogelijkheden om het volle stroomnet flexibel te gebruiken en wordt het veilig uitwisselen van gegevens tussen netbeheerders, energieleveranciers en klanten beter geregeld. De nieuwe regels sluiten bovendien beter aan bij het energiesysteem van de toekomst, met meer duurzame lokale energieproductie, opslag en flexibiliteit.
Toelichting bij deze afbeelding
o productie, levering en handel van gas en elektriciteit
o taken en rollen van netbeheerders (‘systeembeheerders’ in de nieuwe wet)
o uitwisseling van gegevens
o consumentenbescherming
o toezicht door het rijk en de Autoriteit Consument en Markt (ACM)
Bescherming huishoudens en kleine ondernemingen
De Energiewet biedt meer rechten en bescherming aan onder meer huishoudens, zelfstandigen en kleine bedrijven. Bijvoorbeeld op het gebied van transparante voorwaarden en betere bescherming bij facturering van energiecontracten en een faillissement van de energieleverancier. Alle energieleveranciers worden verplicht om ook een vast (model)contract aan te bieden van minimaal 1 jaar. De minimale eisen voor het verkrijgen en behouden van een leveringsvergunning worden bovendien aangescherpt.
Aanpakken netcongestie
Het wetsvoorstel biedt meer mogelijkheden om problemen met het volle elektriciteitsnet aan te pakken. Bijvoorbeeld door bestaande ruimte op het net slimmer en flexibeler te kunnen gebruiken (vraagrespons en netcongestiemanagement). En door meer mogelijkheden te bieden voor gezamenlijk gebruik van een aansluiting (cable pooling).
Uitwisseling gegevens
Verder stelt de Energiewet nieuwe regels voor het uitwisselen van gegevens. Hierdoor wordt het voor huishoudens en bedrijven eenvoudiger om hun eigen data in te zien of te delen met een dienstverlener zoals een prijsvergelijker of energieverbruiksmanager.
Meer activiteit op de energiemarkt
Tot slot creëert de wet nieuwe mogelijkheden voor particulieren en bedrijven om zelf actief te worden op de energiemarkt. Bijvoorbeeld via energiegemeenschappen die de door leden geproduceerde elektriciteit verkopen en leveren.
Energiewet en de relevantie voor gemeenten in de warmtetransitie
Hoewel de Energiewet primair gaat over elektriciteit en gas (warmte valt er niet direct onder), heeft de wet ook raakvlakken met de warmtetransitie. Zo beïnvloeden zaken als netcongestie(management) en energiegemeenschappen de mogelijkheden voor decentrale warmtesystemen en de integratie daarvan in bredere energieprogramma’s/warmteprogramma’s. Dat kan belangrijk zijn voor gemeenten bij hun keuze voor collectieve warmtevoorzieningen.
De Energiewet moet verder goed aansluiten bij andere wetgevingsinitiatieven als de Wet collectieve warmte en Wet gemeentelijke instrumenten warmtetransitie.
Meer informatie
- Wetsvoorstel Energiewet | Tweede Kamer
- Netcongestie
- Wat houdt de nieuwe Energiewet in? | PONT Klimaat (Klimaatweb)