Wet collectieve warmte (Wcw)

Op woensdag 19 juni 2024 is het wetsvoorstel Wet collectieve warmte aangeboden aan de Tweede Kamer. In deze versie is het advies van de Raad van State van 17 april 2024 verwerkt. In reactie op de belangrijkste punten uit dit advies, die raken aan het publieke meerderheidsbelang en de tariefregulering, is de toelichting verder aangevuld. Ook zijn er enkele minder ingrijpende onderwerpen die hebben geleid tot aanpassingen in het wetsvoorstel en de toelichting.

De onderdelen uit het advies zijn verwerkt in het wetsvoorstel en de memorie van toelichting. Ook is er een nader rapport opgesteld met een reactie op het advies van de Raad van State.

De eerder gecommuniceerde datum van inwerkingtreding van 1 januari 2025 lijkt niet langer realistisch en is nu afhankelijk van de snelheid van de behandeling door de Eerste en Tweede Kamer.

Een belangrijk uitgangspunt van de Wcw is dat de gemeente de regie krijgt over de warmtetransitie. Zo mag niemand in een gemeente warmte leveren en transporteren tenzij de gemeente daar nadrukkelijk toestemming voor heeft gegeven. Die toestemming kan worden geregeld door een warmtebedrijf aan te wijzen die de exclusieve bevoegdheid en plicht krijgt om warmte te transporteren en leveren binnen een zogeheten warmtekavel. Een warmtekavel is een door de gemeente vastgesteld gebied waarbinnen een collectief warmtesysteem kan komen.

De Wcw dwingt ook af dat aangewezen warmtebedrijven voor meer dan 50% in handen moeten zijn van publieke partijen. Is er tijdens de zogeheten ingroeiperiode van 7 jaar na inwerkingtreding van de wet geen bedrijf beschikbaar met een publiek meerderheidsbelang? Dan is het ook mogelijk om een privaat bedrijf aan te wijzen.

Voor kleine warmtesystemen met maximaal 1.500 aansluitingen zijn de regels wat soepeler. Zij kunnen om ontheffing vragen voor het verbod op het leveren en transporteren van warmte. Zij hoeven dan niet door de gemeente aangewezen te zijn om toch warmte te kunnen leveren. De Wcw noemt wel een aantal voorwaarden waar deze kleine warmtesystemen in zo'n geval aan moeten voldoen.

De Wcw introduceert ook nieuwe regels met betrekking tot tariefregulering. Op dit moment zijn de kosten voor warmte- en koudelevering gekoppeld aan de gasprijzen. Dit heet het 'niet meer dan anders' principe. Met de Wcw wordt deze koppeling stapsgewijs losgelaten en toegewerkt naar een op kosten gebaseerd tarief.

De nieuwe wet bevat tot slot ook nieuwe eisen aan leveringszekerheid en verduurzaming van collectieve warmtesystemen. 

• Bekijk het wetsvoorstel Wcw op Tweedekamer.nl

Het ministerie van Klimaat en Groene Groei (KGG) maakte 2 infographics om toe te lichten wat de Wcw is en waarom er een Wcw is. Je kunt de infographics hieronder downloaden.

• Download de infographic "Wat is de Wet collectieve warmte?" (pdf)
• Download de infographic "Waarom is er een Wet collectieve warmte?" (pdf)