De Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) schrijft voor wanneer en onder welke voorwaarden persoonsgegevens mogen worden verwerkt en gedeeld. Persoonsgegevens zijn gegevens die zijn te herleiden tot een individueel persoon. We leggen hier uit welke gegevens daar wel en niet onder vallen en aan welke regels gemeenten zich moeten houden bij het gebruiken of delen van persoonsgegevens tijdens de warmtetransitie.
Persoonsgegevens
Persoonsgegevens zijn gegevens waarmee je een individueel persoon kunt identificeren. Je moet hierbij denken aan adresgegevens, e-mailadressen en telefoonnummers, maar ook aan foto’s. Je hebt ook gegevens die niet direct iets zeggen over een persoon, maar wel kunnen leiden naar een individueel persoon, zoals een IP-adres.
Grondslagen voor gegevensverwerking
Het verwerken van persoonsgegevens is niet verboden, maar je moet wel een goede reden hebben om het te doen. De redenen en voorwaarden waaronder je persoonsgegevens mag verwerken, heten in de AVG grondslagen. Er zijn in totaal 6 grondslagen. Op de website van de Autoriteit Persoonsgegevens worden ze alle 6 toegelicht. Op dit moment kan alleen de grondslag toestemming worden gebruikt in relatie tot de warmtetransitie. Mogelijk verandert dat in de toekomst. Het is hoe dan ook verstandig om het gebruik van persoonsgegevens vooraf te bespreken met de gemeentelijke (privacy) jurist.
Eisen aan toestemming
Maak je gebruik van de grondslag toestemming? Dan moet die aan een aantal eisen voldoen:
- Toestemming moet vrijelijk gegeven zijn.
- De toestemming moet ondubbelzinnig - en dus niet impliciet - gegeven zijn.
- Mensen moeten vooraf geinformeerd zijn over onder andere de manier waarop de gegevensverwerking plaatsvindt.
- Toestemming die is gegeven voor een specifiek doel, mag niet voor een ander doel worden gebruikt.
Je moet vastleggen dat iemand toestemming heeft gegeven en gegeven toestemming mag altijd weer worden ingetrokken. Lees meer over de 6 grondslagen en de eisen die worden gesteld aan toestemming op autoriteitpersoonsgegevens.nl
Geaggregeerde gegevens
Maak je gebruik van geaggregeerde gegevens die niet zijn terug te herleiden tot een persoon? Dan is geen toestemming nodig. Je moet hierbij denken aan:
Verbruiksgegevens
Je gegevens over gasverbruik aggregeren op het zogeheten postcode 6-niveau. Hiermee kun je bijvoorbeeld een business case maken. Voor het inschatten van de warmtevraag - gasverbruik, kookgas - kunnen tools als DEGO en de Startanalyse PBL worden gebruikt.
Type stroomaansluiting
Inzicht in het type stroomaansluiting is van belang voor de overstap op bijvoorbeeld elektrisch koken. Het type stroomaansluiting is op een schaal van minimaal 10 aansluitingen opvraagbaar bij de netbeheerder. Daarnaast bieden sommige netbeheerders open data aan met informatie over kleinverbruiksaansluitingen. Hieruit kan het meest voorkomende type stroomaansluiting binnen een postcode worden afgeleid en aan de hand daarvan worden bepaald of dat deel van de aansluitingen wel of niet verzwaard moet worden.
Energielabels
Het energielabel geeft inzicht in hoeverre woningen al geïsoleerd zijn. Dit speelt met name in wijken waar een individuele warmteoplossing wordt voorgesteld en in wijken met een kansrijke collectieve oplossing op midden- of lage temperatuur. Energielabels zijn via de Klimaatmonitor te verkrijgen.
Type gasaansluiting
Voor de transitie naar aardgasvrije woningen is het type gasaansluiting belangrijk. Deze gegevens zijn op te vragen via DEGO en de Startanalyse PBL en op niet tot personen herleidbaar niveau opvraagbaar via de netbeheerder.
Participatie en persoonsgegevens
Wil je persoonsgegevens die met toestemming van bewoners zijn verwerkt ook gebruiken in het participatieproces? Dan moet je zorgen dat je daar ook toestemming voor hebt. Je moet hierbij bijvoorbeeld denken aan registratie op adresniveau met betrekking tot aanwezigheid bij participatiemomenten om aan te tonen hoeveel bewoners daadwerkelijk bereikt zijn. Meet je draagvlak via een enquête? Vraag dan toestemming voor het al dan niet anoniem delen van deze informatie.
Tips
- Denk goed na welke informatie je nodig hebt op welke momenten en raadpleeg de gemeentelijke privacyafdeling of privacyspecialist op tijd.
- Maak het voor bewoners duidelijk hoe persoonsgegevens verwerkt worden en met welk doel.
- Verzamel alleen persoonsgegevens die daadwerkelijk nodig zijn en bepaal de bewaartermijn.
Meer informatie
Praktijkvoorbeelden
Ben je benieuwd hoe andere gemeentes omgaan met de AVG? Bekijk dan een van de praktijkvoorbeelden hieronder.