Thermische Energie uit Oppervlaktewater (TEO)

Bij warmte uit oppervlaktewater (TEO) haal je in de zomer warmte uit het oppervlaktewater met een warmtewisselaar. Deze warmte sla je in de bodem op, voor gebruik in de winter. Een warmtepomp zorgt ervoor dat de warmte op voldoende hoge temperatuur aan gebouwen wordt geleverd voor verwarming en warm tapwater. In veel gevallen kun je ook ‘s zomers koelen met de winterkoude. Die sla je dan in de winter op in de bodem.

Met WKO

Bij TEO met een WKO wordt in de zomer warmte uit oppervlaktewater opgeslagen in een WKO. In de winter is hierdoor meer warmte beschikbaar om gebouwen te verwarmen. Dit werkt ook omgekeerd. In de winter kan de koude uit oppervlaktewater worden opgeslagen in de WKO. Hierdoor is in de zomer een grotere bron beschikbaar om het gebouw te koelen. Dit is met name voor kantoorgebouwen een interessante optie. In woningen is er meer behoefte aan warmte dan aan koelte.

Figuur 1: schema van aquathermie met oppervlaktewater. Links de zomersituatie, rechts de wintersituatie

Zonder WKO

TEO is ook mogelijk zonder een warmte- en koudeopslag (WKO). Dan wordt de warmte en koude rechtstreeks uit het oppervlaktewater gehaald. Daar zit wel een nadeel aan. In de winter is de hoeveelheid warmte beperkt, omdat de temperatuur van het oppervlaktewater dan ook laag is. Bevriest het water? Dan is er zelfs nauwelijks warmteopbrengst en moet de warmtepomp harder werken om de gewenste temperatuur te bereiken. In de zomer kan het oppervlaktewater rechtstreeks zorgen voor koeling.

Uit diepe plassen kan ook al directe koude komen doordat onder in de plas de temperatuur van het water lager is dan aan de oppervlakte. Directe koudewinning gebeurt al bij kantoren en goed geïsoleerde woningen die in de zomer een grote koudevraag hebben, bijvoorbeeld de Houthavens in Amsterdam. Het gevolg van directe koeling is dat in de zomer warmte als restproduct terechtkomt in het oppervlaktewater. Deze opwarming is over het algemeen ongunstig voor de waterkwaliteit en de ecologie.

Open en gesloten systemen

TEO kent open en gesloten systemen. Bij een open systeem wordt het (gefilterde) oppervlaktewater de installatie ingepompt om bij de warmtewisselaar te komen. Bij een gesloten systeem ligt de warmtewisselaar, bijvoorbeeld in de vorm van een buis, in het oppervlaktewater. Deze twee systemen hebben verschillende aandachtspunten in techniek en invloed op het waterecosysteem.