“Het opstellen van uitvoeringsplannen biedt de Gemeenteraad duidelijkheid over wat er de komende jaren gaat gebeuren in de wijken. Zo kunnen we de warmtetransitie goed uitdenken en er later planmatig uitvoering aan geven”. Roelf van Till en Alexander Robertus, beide projectleider energietransitie bij de gemeente Den Haag, vertellen over hoe zij samen met collega’s 3 uitvoeringsplannen hebben opgesteld.
3 wijken, 3 uitvoeringsplannen
De gemeente Den Haag heeft uitvoeringsplannen gemaakt voor de wijken Zuidwest, Mariahoeve en Binckhorst. Het zijn uitvoeringsplannen voor de wijken waar de gemeente Den Haag al bezig is met de warmtetransitie. Met deze uitvoeringsplannen ligt er nu een concretere beschrijving waar de gemeente mee bezig is in de wijken.
Roelf: “Zuidwest en Mariahoeve zijn gebieden waar al langer gewerkt wordt aan de warmtetransitie. En voor Binckhorst hebben we gekozen, omdat we daar al concrete warmteoplossingen voor hebben. In Binckhorst willen we 5000-7000 nieuwbouwwoningen aansluiten op een laagtemperatuur warmtenet dat alleen gebruik maakt van lokale bronnen. Voor Zuidwest ligt er een plan om de woningen van de woningbouwcoöperaties aan te sluiten op een bestaand uitgebreid warmtenet. En in Mariahoeve werken we samen met lokale warmte-initiatieven.”
Opstellen van de uitvoeringsplannen
Voor het opstellen van de transitievisie warmte (tvw) werd er onderzoek gedaan. Alexander: “Uit dit onderzoek kwam een kaart voort die de stad overzichtelijk opdeelt in gebieden met bijbehorende duurzame warmteoplossingen. Deze oplossingen zijn: warmtepompbuurten, warmtenetbuurten (voor 2030 en na 2030), wijken met een mix van warmtenetten en warmtepompen, en hybride warmtepompwijken waarvoor nog een definitieve warmteoplossing gezocht moet worden.”
Eind 2022 wilde de Gemeenteraad weten hoe de warmtetransitie in Den Haag concreet vorm krijgt. “Daaruit ontstond de belofte om voor 2023 3 uitvoeringsplannen te maken waarin staat beschreven waar de gemeente de komende jaren naartoe werkt. Eind 2023 waren de wijkuitvoeringsplannen klaar.”
Participatie en betrekken van bewoners
Het grootste deel van de uitvoeringsplannen schreef de gemeente zelf. Roelf: “In Mariahoeve hebben we samengewerkt met bewonersinitiatieven. En er is gewerkt vanuit inzichten van eerdere participatietrajecten met bewoners en ondernemers.
In de Binckhorst moeten veel van de woningen nog gebouwd worden. Veel woningen hebben dus nog geen bewoners. Het betrekken van bestaande bewoners gaan we alsnog doen bij de uitwerking van de plannen.
In Zuidwest werkten we samen met externe partijen: woningbouwcoöperaties en netbeheerder Stedin. Tot nu toe hebben we in Zuidwest vooral gesprekken op straat gevoerd met bewoners. In de toekomst kijken we verder naar andere vormen van participatie die aansluiten bij de behoeftes van bewoners.”
Omdat het 3 hele verschillende wijken zijn, was het lastig om bewoners op een eenduidige manier te betrekken, vertelt Alexander. “Alle bewoners zijn gelijk, maar ze hebben geen gelijke situatie. Je zoekt naar handelingsperspectief dat voor iedere bewoner gelijk is, zonder dat je afdoet aan de context die wel degelijk anders is. In de Binckhorst staat voornamelijk nieuwbouw, dus daar is een andere aanpak logischer dan in Mariahoeve waar veel VvE’s zitten en waar eigenaren zelf bestuurlijke besluiten moeten nemen over hun toekomstige warmteoplossingen.”
Denk na over de doelgroep
De uitvoeringsplannen zijn bedoeld om de warmtetransitie verder te brengen, maar moeten ook de raad laten zien hoe je dat concreet kunt doen, vertelt Roelf. “Deze plannen zijn specifiek aan de raad gericht. Hierdoor zijn onderdelen van de plannen meer formeel en technisch van aard. Tegelijkertijd is ook nagedacht over de leesbaarheid en duidelijke structuur voor bewoners die de plannen willen lezen.
Als je een uitvoeringsplan maakt, moet je je bewust zijn van de doelgroep waarvoor je schrijft. Dit heeft bij ons wel voor discussie gezorgd. Bewoners zijn belangrijk en we nemen ze mee in de transitie waar dit kan. Maar voor dit plan is, naast bewoners, de raad de belangrijkste doelgroep. Nu de inhoud is vastgesteld door het college, kunnen we in passende participatievormen verder invulling geven aan de uitvoering.”
Financiering
In Den Haag is een versnellingsonderzoek gedaan waarin onder meer de financiën van de warmtetransitie onder de loep zijn genomen. Roelf: “Uit het versnellingsonderzoek bleek dat de kosten en de risico’s voor het aanleggen van nieuwe grootschalige warmtenetten en voor het grootschalig uitbreiden van bestaande warmtenetten in het tempo dat de gemeente voor ogen had, op dit moment te hoog zijn. Collectieve warmtenetten zijn, en blijven, voor veel wijken de beste warmteoplossing.
We wilden vooruitlopen op het wetsvoorstel Wet collectieve warmte (Wcw) door het aanwijzen van gebieden voor versnelling. Dat lukt dus niet. We willen als gemeente door met het versnellen van de energietransitie. We zijn daarom aan het onderzoeken welke rol de gemeente heeft als nieuwe wetgeving, zoals de Wcw, ingaat. Tot die tijd focussen we ons op hoe we dit kleinschalig en met bestaande initiatieven kunnen doen. Hiervoor hebben we onze vervolgstappen alvast inzichtelijk gemaakt met de uitvoeringsplannen en blijven we stappen zetten in de warmtetransitie in Den Haag.”
Meer informatie
Contact