Gemeente Purmerend is een pionier in Nederland als het gaat om het aardgasvrij maken van particuliere woningen. Dit succes is deels te danken aan het warmtenet van Stadsverwarming Purmerend (SVP), dat al 75% van de woningen in Purmerend heeft aangesloten. Onlangs startte de gemeente met het 2e blok van de proeftuin Aardgasvrij in de wijk Overwhere-Zuid (248 woningen). Programmamanager Jaspert Verplanke vertelt wat Purmerend zo succesvol maakt.
Jaspert Verplanke is programmamanager duurzaamheid en energietransitie bij gemeente Purmerend. Hij is betrokken bij het project sinds de gemeente een aanvraag indiende om deel te nemen aan het Programma Aardgasvrije Wijken, dat op 1 januari 2023 is opgegaan in het Nationaal Programma Lokale Warmtetransitie. In de media is er veel aandacht voor warmtenetten die vertraging oplopen of te weinig van de grond komen. Belemmeringen en uitdagingen ervaart Purmerend ook, maar de gemeente boekt toch elke keer voortgang.
Verplanke probeert het succes van Purmerend te verklaren. “Toen we in 2017 in Purmerend startten met de energietransitie wist niemand wat ons te wachten stond. We hebben toen besloten om de beleids- en uitvoeringsteams bij elkaar te houden, in tegenstelling tot de gescheiden aanpak die ik vaak bij andere overheden. Dit stelde ons in staat om praktisch te blijven en obstakels die we tegenkwamen direct om te zetten in beleidsmaatregelen."
Slim omgaan met subsidies
Bij de energietransitie staan bewoners veel veranderingen te wachten. Purmerend probeert hen zoveel mogelijk te ontzorgen. "We hebben het hele proces, inclusief betalingen, gedetailleerd uitgewerkt." Als proeftuin ontving Purmerend €7,4 miljoen subsidie van het toenmalige Programma Aardgasvrije Wijken (PAW). De beschikbare “pot geld” voor de proeftuin wordt aangevuld met de Investeringssubsidie Duurzame Energie en Energiebesparing (ISDE), de Warmtenetten Investeringssubsidie (WIS) en de Stimulering Aardgasvrij Huurders (SAH). Verplanke: “Zolang er middelen beschikbaar zijn, gaan wij door met de energietransitie in Purmerend.”
“Energietransitie om de bewoner heen organiseren”
Purmerend streeft ernaar de transitie voor bewoners zo eenvoudig en flexibel mogelijk te maken. Dit noemt Verplanke "de energietransitie rondom bewoners organiseren”. Op verzoek van bewoners werden de werkzaamheden in een bepaalde woning een half jaar eerder uitgevoerd, ook al was die straat nog niet aan de beurt. Deze bewoners verwachtten namelijk een kind en wilden geen werkzaamheden in hun huis hebben tijdens die eerste fase.
Purmerend kiest voor een buurtaanpak: ze werken vanuit een gehuurd huis in de wijk, dicht bij de bewoners. "Bewoners hoeven niet naar het stadhuis te komen als ze vragen hebben. Door in de wijk zelf te werken zijn we benaderbaar en maken we deel uit van de gemeenschap."
Advies
Verplanke heeft een eenvoudig advies voor iedereen die te maken heeft met uitdagingen in de energietransitie. "We hebben geluk gehad dat we een warmtebron hadden en dat we als proeftuin werden aangewezen. Maar tegen anderen wil ik zeggen: begin gewoon. Ontwikkel je eigen leercurve. Kom langs in Purmerend om te zien hoe we het doen. Iedereen is welkom."
Wil jij langsgaan in Purmerend om de lokale energietransitie met eigen ogen te zien? Neem contact op met Jaspert Verplanke via 0299-411677, 06-10955517 of jp.verplanke@purmerend.nl.